Ayakkabıda Yeni Nesil : 3D Baskı Özel Algoritmik Ayakkabı ‘FOOTPRINT’ (Ayakizi)
3D baskılı kıyafetler ve aksesuarlar tüm dünya çapında moda podyumlarında devrim yapmakta olsa da ayakkabı geliştiriciler 3D baskılı meydan okumayla biraz daha fazla uğraşmaktadır. Ve bu oldukça talihsizdir çünkü 3D baskı, sürekli artan birleştirdiğimiz geri dönüştürülemez ayakkabılar yığını için bir çözüm sunabilir. Rahat, uzun süreli moda olabilen ve ayaklarımız için mükemmel olan bir şeyin 3D basılması şaşırtıcı bir şekilde zor olsa da Philadelphia Üniversitesi’nden 2 öğrenci bir çözüm öne sürebildiler. Tez projeleri için endüstriyel tasarım öğrencileri Matt Flail and Tim Ganter; 3D tarama, algoritmik modeller ve 3D baskı aracılığıyla yepyeni ayakkabılar üretmeyi amaçlayan AYAKİZİ projesine başladılar.
Matt’in açıkladığı üzere; bu proje mevcut olan standart hale gelmiş ayakkabıların hayal kırıklığı ile gelişmiş. ‘ İki ayağın aynı olmadığını fark ettik, bizimkilerin bile. Neden standart ölçü sistemi kullanılan ayakkabılar gibi kullanıcıya özel bir şeyler olmasın ki?’ diye soruyor. ‘en gelişmiş spor ayakkabılar bile ayak bileklerinden dizlere, kalçalara ve sırta kadar tüm vücuda düzgün bir şekilde uymaz ve oturmaz. Bu, büyük ölçüde sakatlık ile kronik kas ve eklem aşınması risklerini artırır.’ Bunun da ötesinde, her yıl (geri dönüşümsüz) çöp arazilerine atılan ve ayakkabı fabrikalarının ürettiği tüm atıkları bile içermeyen 300 milyon çift ayakkabı ile modern zaman ayakkabıları ne yazık ki çevre için oldukça zararlıdır.
Ayakkabı endüstrisinde devrim yapmanın zamanı olduğunu düşündüler. Bir ayakkabının üretim sürecini analiz ile başlayarak ana fabrikaların ürettiği köpük birleşim temelli ayakkabılara göz attılar ve ayakkabılarların neden olduğu problemler ile ideal uyumun nasıl olabileceği hakkında ayak hastalıkları uzmanlarıyla görüştüler. ‘Bulduğumuz en büyük kavrayış şuydu ki ayakkabıya doğru bir şekilde uymaya çalışan ortotiklerle ilgili büyük bir mesele vardı. Ayağınıza mükemmel bir şekilde oturan ve düz zemine koyulduğunda doğru bir şekilde destekleyen bir ortotiğe sahip olabilirsiniz; ancak, eğer bir spor ayakkabıya doğru bir şekilde oturmazsa iyi olmaktan daha çok zarar verebilir.’ diyor Matt bize.
Daha sonra fotogrametri yazılımını, yapılandırılmış ışık taramasını ve 3D baskıyı içeren çeşitli modern teknolojileri incelemeye başladılar. Keşfettikleri teknolojiler ne yazık ki ayakkabı endüstrisinde yeteri kadar kullanılmamıştı. ‘Biz aynı zamanda insanların güncel olarak kullanıcıya özel parçalar üretmek için 3D taramayı nasıl kullanabileceklerini de araştırmak istedik. Protezli kollardan tutun da telefon kulaklıklarındaki kulaklık hasarlarının yöntemlerine kadar her şeyi. Aynı zamanda 3D baskının güncel olarak ayakkabıda nasıl kullanılabileceğini de inceledik.’ diyorlar. ‘İşlevsel ayakkabıdan daha çok sanat çalışmasına benzer eşsiz görüntüler yaratmak için katı malzemeyle veya yarı esnek malzemeyle birlikte çoğunlukla moda algısı için kullanılmaktadır.’
Bu yüzden üretimi yeniden düşünebilmek, ayakkabılar için özelleştirilmiş uyum elde edebilmek ve israfı olabildiğince azaltmak amacıyla bu teknolojilerden olabildiğince en iyi şekilde yararlanmaya karar verdiler. ‘Yazılım paketlerinin birleşimi bize hücrelerin ölçüsünü, şeklini ve pozisyonunu değiştirme imkânı sunmuştur. Bu teknikle birlikte; öncelikli olarak yalnızca bir malzeme ve bir temel geometrik yapı(ya da gerekirse daha fazla) kullanarak belirli destek ihtiyaçlarına dayanan çeşitli kalınlıklarda orta tabanlar ortaya çıkarabiliriz.’ şeklinde açıklıyor Matt. Bu yalnızca ayakkabılarla ilgili tipik sağlık problemlerini ortadan kaldırmalarına yardımcı olmayacak. ‘En nihayetinde, uyum meseleleri genellikle standart ayakkabı ölçümleriyle eşleşmeyen ortotikler üretmek zorunda kalmadan problemin kaynağında düzeltilecek.’
‘Test kalıplarının sonuçlarından memnun kaldık bu yüzden daha gelişmiş makinelerde orta taban modelleri ve ayakkabı parçaları geliştirmeye başladık.’ diyor Matt.